काठमाडौं । जापानमा ४८ घण्टे ब्याक्टेरियल संक्रमणले उग्ररूप लिएपछि यतिखेर विश्व स्वास्थ्यमा त्रास पैदा भएको छ । संक्रमण भएको ४८ घण्टाभित्र बिरामीको मृत्यु गराउने एसटीएसएसले जापानमा पछिल्लो दुई महिनामा ७७ जनाको मृत्यु भएको छ ।
जनवरीदेखि जुन पहिलो सातासम्म मात्रै जापानमा ९७७ जनामा यो संक्रमण भएको त्यहाँको स्वास्थ्य तथा श्रम कल्याण मन्त्रालयको तथ्यांक छ । जापान र अमेरिकामा फैलिएको एसटीएसएसको नेपालमा पनि जोखिम रहेको विज्ञहरुले बताएका छन् ।
एसटीएसएस (स्ट्रेप्टोकोक्कल टक्सिक शक सिन्ड्रोम), नयाँ संक्रमण भने होइन । जापान र केही युरोपियन देशमा यसले विगत ६ वर्षदेखि संक्रामक रुप लिइरहेको छ । तर, उच्च मृत्युदर र संक्रामक समेत भएकाले यो घातक रहेको वरिष्ठ संक्रामक रोग विशेषज्ञ बताउँछन् ।
विशेषज्ञका अनुसार एसटीएसएस, ग्रुप ए स्ट्रेप्टोकोक्कस (जीएएस) ब्याक्टेरियाका कारण हुने संक्रमण हो । जीएएस नयाँ ब्याक्टेरिया होइन, यो शरीरमा सजिलै फैलिनसक्ने प्रकृतिको हुन्छ ।
जापानमा भने सन् १९९९ यता एसटीएसएस बढ्दै गएको त्यहाँको नेसनल इन्स्टिच्युट अफ इन्फेक्सियस डिजिज्काे तथ्यांक छ । जसका अनुसार सन् २०२३ मा जापानमा ९४१ जनामा यो संक्रमण भई ९७ जनाको मृत्यु भएको थियो । एसटीएसएस जापानमा पछिल्ला ६ वर्षयता संक्रामक रोगबाट हुने मृत्यु मध्येको दोस्रो कारण बनेको छ । एसटीएसएस सन् २०२२ मा अमेरिका, जापान, नेदरल्याण्ड स्वीडेन, फ्रान्स र बेलयातमा देखिएको थियो । नेपालमा पनि जीएएस ब्याक्टेरिया पाइन्छ । तर, अहिले भने जीएएसले आफ्नो रुप परिवर्तन गरी म्युटेसन भइ थप घातक भएको हुनसक्ने विशेषज्ञ बताउँछन् ।
एसटीएसएसका लक्षणहरू कस्ता हुन्छन् ?
ब्याक्टेरियल संक्रमणबाट हुने रोगहरूजस्तै लक्षण एसटीएसएसमा पनि देखिने गरेका छन् । कडा ज्वरो, मांसपेशी तथा शरीरको दुखाइ र वाकवाकी तथा बान्ता हुनु यसका प्रारम्भिक लक्षणहरु भएको विशेषज्ञहुरुले जनाएका छन् । संक्रमण फैलिँदै जाँदा रक्तचाप घट्ने, श्वासप्रश्वास बढ्ने अन्तत विस्तारै मुटु, मिर्गौला, कलेजो, फोक्सोलगायतले काम गर्न छोड्ने र बिरामीको मृत्यु हुने गरेको विशेषज्ञको भनाई छ ।
कसरी फैलिन्छ संक्रमण ?
एसटीएसएस कोरोनाजस्तै प्रकृतिको संक्रमण हो । विशेषज्ञका अनुसार यो मुख्यतः संक्रमित व्यक्तिको थुकको छिटाको माध्यमबाट एक अर्कामा सर्छ । आपसमा बोल्दा, खोक्दा वा हाछ्यूँ गर्दा, संक्रमितको थुकको छिटा भएको सामानको माध्यमबाट सर्नसक्छ ।
कस्ता व्यक्ति बढी जोखिममा ?
एसटीएसएसले वृद्धवृद्धा, दीर्घरोगी र रोग प्रतिरोधी क्षमता कम भएकालाई छिटो संक्रमण भएको रेकर्डहरू छन् । जापानमा सन् २०२२ यता संक्रमित हुनेमा ५० वर्षमाथिका नागरिक धेरै रहेको त्यहाँको नेसनल इिन्स्टच्युट अफ इन्फेक्सियस डिजिज्काे तथ्यांक छ । मृत्यु हुनेमा भने ६५ वर्षमाथिका नागरिक धेरै रहेको देखिएको छ ।
सीडीसीका अनुसार एसटीएसएस तन्तु र रक्तकोषिकामा अति छिटो फैलिने भएकाले बिरामीको समयमा उपचार हुन नसके मृत्युको जोखिम उच्च हुन्छ । हाल यसको मृत्युदर ३० प्रतिशत रहेको बताइएको छ । कतिपय अवस्थामा उपचारकै क्रममा पनि बिरामीको मृत्यु भइरहेको जापानका विशेषज्ञहरूले आफ्ना लेखमार्फत् बताएका छन् । तर, सुरुआती चरणमा भने एन्टिबायोटिकको प्रयोगबाट नै संक्रमण कम हुँदै जाने विशेषज्ञ बताउँछन् । “मांसपेशीलाई असर गर्ने छाला ड्यामेज हुँदै जाने भएकाले पनि यसलाई मासु खाने ब्याक्टेरियाका रुपमा चिनिएको हो,” विशेषज्ञ भन्छन् ।
नेपालमा कति जोखिम ?
विशेषज्ञका अनुसार एसटीएसएसको जोखिम नेपालमा पनि नहोला भन्ने अवस्था छैन । यदी जीएएसको म्युटेन्ट रुप देखिएमा नेपालजस्तो सावधानीको तयारी कम गर्ने मुलुकको अवस्था भयावह हुनसक्छ । नेपाल जापान आवतजावत समेत बाक्लो रहेकाले संक्रमणको जोखिम अझै बढी रहेको विज्ञहरुको भनाइ छ ।
समाचार ब्युरो
नेपाली मिडिया नेटवर्क