माघ ६ गते, काठमाण्डौं- इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले दोस्रो चरणको युद्धविराम असफल भएमा हमासविरुद्धको युद्ध पुनः सुरु गर्न आफ्नो देश तयार रहेको बताएका छन् । आइतवार युद्धविराम सुरु हुने केही घण्टा अघि एक टेलिभिजन सम्बोधनमा, नेतान्याहुले युद्धविराम “अस्थायी” भएको र इजरायलले गाजामा पुनः आक्रमण गर्ने अधिकार सुरक्षित राखेको कुरामा जोड दिए – र यसका लागि अमेरिकी राष्ट्रपति-निर्वाचित डोनाल्ड ट्रम्पको समर्थन रहेको बताए।
नेतन्याहुले विगत १५ महिनामा इजरायलको सैन्य अभियानको सफलता – हमास नेता याह्या सिनवारको हत्या सहितको रूपरेखा पनि उल्लेख गरे। “हामीले मध्य पूर्वको अनुहार परिवर्तन गर्यौं,” नेतन्याहुले भने, “हामास अब “पूर्ण रूपमा एक्लो” भएको उनले भनाई छ।
युद्धविराम स्थानीय समय अनुसार ०८:३० बजे लागू भएको छ। शनिबारको भाषण अघि नेतान्याहुले हमासद्वारा रिहा गर्ने बन्धकहरूको सूची प्राप्त नभएसम्म इजरायलले सम्झौता कार्यान्वयन नगर्ने बताए। “इजरायलले सम्झौताको उल्लंघन सहने छैन,” उनले भने।
हमासले रिहा गर्ने ३३ बन्धकहरूको लामो सूची इजरायली मिडियाले प्रकाशित गरिसकेको छ तर अधिकारीहरूले पुष्टि गरेका छैनन्। तर इजरायली अधिकारीहरूले आइतवार रिहा हुने तीन जना बन्धकहरूको नाम प्राप्त गर्न बाँकी रहेको बताएका छन्। यसैबीच इजरायलले गाजामा हमास र इस्लामिक जिहाद साइटहरूका अनुसार हवाई आक्रमण जारी राखेको छ – बुधबार सम्झौता घोषणा भएदेखि १२० भन्दा बढी व्यक्ति मारिएका छन्, हमास अधिकारीहरूले भने।
अर्को केही हप्तामा, १८९० प्यालेस्टिनी कैदीहरूको सट्टामा ३३ बन्धकहरूलाई रिहा गर्ने तयारी गरिएको छ। सम्झौता अनुसार इजरायलले पनि गाजाबाट आफ्ना सेना फिर्ता गर्न थाल्नेछ। पहिलो बन्धकलाई कुन स्थानमा हस्तान्तरण गरिनेछ भन्ने स्पष्ट छैन। इजरायलका एक वरिष्ठ सैन्य अधिकारीले उत्तरी, मध्य र दक्षिणी गाजामा सीमा नजिकै तीनवटा स्वागत स्थल तयार पारिएको बताए। यसअघि, हमासको नजिकको स्रोतले एएफपी समाचार एजेन्सीलाई रिहा हुने पहिलो तीन बन्धक महिला हुने बताएको थियो।
युद्धविरामको दोस्रो चरणका सर्तहरूको बारेमा वार्ता पहिलो चरणको १६ औं दिनबाट सुरु हुने छ र “युद्धको स्थायी अन्त्य” हासिल गर्नमा केन्द्रित हुनेछ। सम्झौताको दोस्रो चरणको विवरणहरू अझै अनिश्चित छन् तर आशा छ कि पुरुषहरू सहित बाँकी बन्धकहरूलाई यस चरणमा रिहा गरिनेछ किनभने इजरायली जेलहरूमा थुनामा रहेका प्यालेस्टिनी कैदीहरूलाई रिहा गरिनेछ।
गाजाबाट इजरायली सेनाको पूर्ण फिर्ती पनि हुनेछ। यो पनि बुझिएको छ कि हमास पुलिस – जो बिल्कुल आवश्यक नभएसम्म निशस्त्र हुनेछ – उत्तरी गाजामा विस्थापित हजारौं प्यालेस्टिनीहरूलाई फिर्ताको प्रबन्ध गर्नेछ। तेस्रो र अन्तिम चरणमा गाजाको पुनर्निर्माण समावेश हुनेछ – जुन धेरै वर्ष लाग्न सक्छ – र बाँकी रहेका बन्धकहरूको शव फिर्ता गर्ने। शुक्रबार राति, इजरायलको सरकारले लामो छलफल पछि युद्धविराम र बन्धक रिहाइ सम्झौतालाई अनुमोदन गर्यो।
राष्ट्रिय सुरक्षा मन्त्री इटामार बेन-गभिर सहित दुई अति दक्षिणपन्थी क्याबिनेट मन्त्रीहरूले यसको विपक्षमा मतदान गरे। सम्झौताको तात्कालिक संरचनाले पनि बन्धकका परिवारमा चिन्ता र विभाजन निम्त्याइरहेको छ । पहिलो चरण पूरा भएपछि गाजामा केही आफन्तहरूलाई छाडिने डर छ। शनिबार साँझ, हजारौं प्रदर्शनकारीहरूले युद्धविरामको पहिलो चरणको पालना गर्दै थप बन्धकहरूको रिहाइ सुनिश्चित गर्न सरकारसँग माग गर्न तेल अवीभमा भेला भएका थिए। बन्धक र बेपत्ता परिवार फोरमका सदस्य गल अल्कालेले रोयटर्स समाचार एजेन्सीलाई भने: “हामीले २०० सैनिक र १० भन्दा बढी बन्धकहरूको ज्यान बचाउन सक्थ्यौं।” सरकारले “निर्णय लिन नसकेर ट्रम्पको पर्खाइमा” मानिसहरूको अनावश्यक मृत्यु भएको उनले थपे।
यसअघि शनिबार तेल अवीवको एउटा रेस्टुरेन्टमा छुरा प्रहार गर्दा कैयौं व्यक्ति घाइते भएको इजरायली प्रहरीले जनाएको छ। आक्रमणकारीलाई एक नागरिकले गोली हानेर घटनास्थलमै मारेको बताइएको छ। संदिग्ध व्यक्ति कब्जा गरिएको वेस्ट बैंकको तुलकर्मबाट “अवैध रूपमा” तेल अवीभ आएको इजरायली मिडियाले जनाएको छ।
बुधवार राति युद्धविराम सम्झौताको घोषणा भएदेखि गाजामा प्यालेस्टाइनीहरूलाई मैदानमा कुनै राहत दिइएको छैन। प्यालेस्टाइनको स्वास्थ्य मन्त्रालयले त्यसयता दर्जनौं महिला र बालबालिकासहित १२३ जनाको मृत्यु भएको बताएको छ। शनिबार, गाजाको हमासद्वारा सञ्चालित नागरिक रक्षा उद्धार एजेन्सीले दक्षिणी गाजाको खान युनिसमा आफ्नो पालमा आक्रमण गर्दा एकै परिवारका कम्तीमा पाँच जनाको मृत्यु भएको एएफपीले जनाएको छ।
बिहीबार दिउँसोदेखि, इजरायली सेनाले गाजाभरि हिट भएका धेरै “आतंकवादी लक्ष्यहरू” मध्येका १०० हमास र इस्लामिक जिहाद लडाकुहरूलाई आक्रमण गरेको छ, रोयटर्स समाचार एजेन्सीका अनुसार। इजरायली सेनाले हमासलाई नष्ट गर्ने अभियान सुरु गर्यो – जसलाई इजरायल, अमेरिका र अन्यले आतंकवादी संगठनको रूपमा प्रतिबन्धित गरेको छ – ७ अक्टोबर २०२३ मा अभूतपूर्व सीमापार आक्रमणको जवाफमा, जसमा लगभग १२०० मानिसहरू मारिए र २५१ जनालाई बन्धक बनाए।
त्यसयता गाजामा करिब ४६,८९९ मानिस मारिएको क्षेत्रको हमासद्वारा सञ्चालित स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ। २३ लाख जनसङ्ख्यामा पनि धेरैजसो विस्थापित भएका छन्, त्यहाँ व्यापक विनाश भइरहेको छ, र खाँचोमा परेकाहरूलाई सहयोग पुर्याउने संघर्षका कारण खाद्यान्न, इन्धन, औषधि र आश्रयको चर्को अभाव छ । बीबीसीको सहयोगमा